Lược sử Bộ_ba_mã_di_truyền

  • Sau khi mô hình ADN được khám phá và công bố năm 1953,[8] các nhà khoa học mà chủ yếu là Francis CrickJames Dewey Watson đã giả thuyết rằng: ADN mã hóa ARN, còn ARN mã hóa prôtêin từ đó đặc điểm của cơ thể được hình thành.[11] Giả thuyết này được tóm tắt bằng sơ đồ mà hiện nay, học sinh trung học nào cũng biết, nói lên vai trò trung tâm trong cơ chế di truyền là thuộc về ADN, mà không phải là prôtêin như trước đó khẳng định:

ADN → ARN → Protein → Tính trạng.

Sơ đồ này được xem là một trong những nền tảng của luận thuyết trung tâm (central dogma) nói trên.[12]

Từ sơ đồ, có thể mô tả là: Mã gốc → Mã phiên → Bản dịch.

  • Theo chính Crick, thì George Gamow là người đầu tiên giả định mỗi đơn vị mã di truyền (codon) là một bộ ba (triplet).[13] Sau đó, Marshall Nirenberg và Heinrich J. Matthaei là những người đầu tiên khám phá ra bản chất của một đơn vị mã (codon) vào năm 1961.[8], [14] Đến năm 1964, bảng mã di truyền được công bố trên tạp chí Nature, trong đó 64 bộ ba của mARN được xác định nhờ M.W. Nirenberg cùng cộng sự và H.G. Khorana, được trao giải Nobel 1968.[15] Thành tựu này giúp ta hiểu rằng: mỗi đơn vị mã (codon) gồm một bộ ba (triplet) nucleotit. Các khám phá tiếp theo về cấu trúc và chức năng của tARN (ARN vận chuyển) chủ yếu do công lao của Alex Rich và Don Caspar (ở Boston), của Jacques Fresco và cộng sự (ở Princeton) và một nhóm các nhà khoa học Anh ở King's College Luân Đôn. Năm 1965, Robert W. Holley thuộc Đại học Cornell đã công bố cấu tạo của tARN, rồi lần lượt là thành tựu kết tinh tARN nhờ Robert M. Bock; cuối cùng được xác nhận bằng các nghiên cứu tinh thể học nhờ tia X vào năm 1974 bởi hai nhóm độc lập nhau gồm Alexander Rich và Kim Sung-Hou, còn nhóm kia do Aaron Klug đứng đầu.[16] Nhờ vậy mà ta biết được tARN có đối mã (anticodon) và cấu trúc 3D của nó. Như vậy, theo sơ đồ của luận thuyết trung tâm, ADN mang mã gốc sẽ được chuyển đổi thành mã phiên của ARN thông tin, rồi mã phiên này được ARN vận chuyển có đối mã mà giải mã này thành a-xit a-min tương ứng trong quá trình dịch mã, từ đó tính trạng hình thành.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Bộ_ba_mã_di_truyền https://www.britannica.com/science/genetic-code https://courses.lumenlearning.com/boundless-biolog... https://www.medicinenet.com/script/main/art.asp?ar... https://www.nature.com/articles/6800106 https://www.nature.com/scitable/definition/codon-1... https://en.oxforddictionaries.com/definition/antic... https://en.oxforddictionaries.com/definition/codon https://en.oxforddictionaries.com/definition/tripl... https://www.thefreedictionary.com/triplet+code https://www.vocabulary.com/dictionary/triplet%20co...